Λιβαδικό τοπίο

Σύμφωνα με τον ευρέως αποδεκτό ορισμό της Σύμβασης για το Ευρωπαϊκό Τοπίο (European Landscape Convention-CETS No. 176), “τοπίο σημαίνει μία περιοχή, όπως γίνεται αντιληπτή από ανθρώπους, της οποίας ο χαρακτήρας είναι το αποτέλεσμα της δράσης και αλληλεπίδρασης των φυσικών ή και ανθρώπινων παραγόντων”. Τα τοπία που έχουν στοιχεία τα οποία συνδέονται με τα λιβάδια και τη χρήση τους ονομάζονται λιβαδικά. Τα λιβαδικά τοπία συνιστούν κατάλληλους βιότοπους για την άγρια πανίδα, προσφέρουν δυνατότητες για αναψυχή και τουρισμό, ρυθμίζουν την υδατική ισορροπία και την παραγωγή νερού και αποτρέπουν την διάβρωση του εδάφους. Επιπλέον, τα λιβαδικά τοπία συνθέτονται από ποικιλία φυσικών, γεωμορφολογικών, βιολογικών και πολιτισμικών χαρακτηριστικών, τα οποία είναι άρρηκτα συνυφασμένα μεταξύ τους, δημιουργούν ένα ενιαίο και μοναδικό, δυναμικά εξελισσόμενο σύνολο. Τελευταία, αναγνωρίζεται η συνεισφορά τους σε θεμελιώδεις υπηρεσίες περιβάλλοντος, όπως είναι η δέσμευση και αποθήκευση του άνθρακα, η διατήρηση της βιοποικιλότητας και η ανακύκλωση των θρεπτικών στοιχείων.

Το λιβαδικό τοπίο σχετίζεται με την ιστορία, τη θρησκεία, τη λαογραφία, τα δρώμενα κ.λπ., μέσα στο συνολικό πλαίσιο της εξέλιξης του πολιτισμού ενός τόπου στην πάροδο του χρόνου. Αποτελεί την «περγαμηνή» για τη γραφή των πράξεων και των δραστηριοτήτων του ανθρώπου σε «συνεργασία» με τα βιοτικά και αβιοτικά στοιχεία των λιβαδιών και παρουσιάζει μια αισθητική και πολιτισμική αξία της οποίας η παράδοση φτάνει βαθιά στο χρόνο.

Κατά τη διαχείριση του λιβαδικού τοπίου θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η σχέση τους με άλλους πόρους και χρήσεις γης, όπως είναι τα δάση, οι εθνικοί δρυμοί, οι ζώνες ειδικής προστασίας και οι γεωργικές καλλιέργειες. Μία τέτοια ολοκληρωμένη διαχείριση των λιβαδικών τοπίων μίας περιοχής συμβάλλει στην ανάπτυξή της και εξυπηρετεί τις υλικές και άυλες ανάγκες των κατοίκων της.

Άννα Σιδηροπούλου