Οικολογία και Βιοποικιλότητα λιβαδιών

Η ποικιλία των κλιματεδαφικών συνθηκών αλλά και η ιστορική χρήση των λιβαδιών έχει συντελέσει στην ύπαρξη ποικιλίας λιβαδικών τύπων και υποτύπων. Γενικά, τα Ελληνικά λιβάδια υπάγονται σε τέσσερις γενικούς λιβαδικούς τύπους, δηλ. σε ποολίβαδα, φρυγανολίβαδα, θαμνολίβαδα και δασολίβαδα. Στην Ελλάδα η επιφάνεια που καταλαμβάνουν τα ποολίβαδα ανέρχεται σε 17 εκατομμύρια στρέμματα που αντιστοιχούν στο 33% της συνολικής επιφάνειας των λιβαδιών της χώρας. Στην ψευδαλπική ζώνη εντοπίζονται περίπου 4 εκατομμύρια στρέμματα. Τα φρυγανόλιβαδα ανέρχονται σε 2,2 εκατομμύρια στρέμματα (και αναλόγως του ορισμού των φρυγάνων ανέρχονται σε 10 εκατομμύρια στρέμματα). Τα θαμνολίβαδα ανέρχονται σε 7,75 εκατομμύρια στρέμματα με το 60% αυτών να αποτελούν θαμνολίβαδα αείφυλλων πλατύφυλλων ειδών. Τέλος, τα δασολίβαδα υπολογίζονται σε 25 εκατομμύρια στρέμματα. Ειδικές κατηγορίες λιβαδιών αποτελούν οι εγκαταλειμμένοι αγροί, τα βοσκόμενα δάση και τα αγρολιβαδικά συστήματα.

Η ποικιλία λιβαδικών τύπων συνδέεται και με την αυξημένη βιοποικιλότητα που παρουσιάζουν τα Ελληνικά λιβάδια έναντι, τουλάχιστον, των κεντρο- και βορειο-Ευρωπαϊκών χωρών. Η φυτοποικιλότητα των Ελληνικών λιβαδιών αποδίδεται τόσο στην ποικιλία μικροπεριβαλλόντων, όσο και στη χρήση των λιβαδιών. Παράλληλα με τη φυτοποικιλότητα αυξημένη είναι και η ζωοποικιλότητα, καθώς πλήθος μεγάλων και μικρών ζωικών οργανισμών χρησιμοποιούν τους λιβαδικούς πόρους. Επίσης, το ποσοστό ενδημισμού των χλωριδικών στοιχείων των λιβαδιών είναι πολύ υψηλό, και γενικά αυξάνεται καθώς μεταβαίνουμε από τη βόρεια στη νότια Ελλάδα.

Μιχαήλ Βραχνάκης