Αρπακτικά ακάρεα των οικογενειών Phytoseiidae, Cunaxidae και Stigmaeidae σε λειμώνες στην Ελλάδα
Η γνώση επί των ακάρεων των λειμώνων στην Ελλάδα είναι ιδιαίτερα περιορισμένη και αφορά την καταγραφή μικρού αριθμού κοσμοπολίτικων ειδών . Η παρούσα εργασία αναφέρεται σε αρπακτικά είδη πού ανήκουν στις οικογένειες Phytoseiidae, Cunaxidae και Stigmaeidae και ευρέθησαν σε λειμώνες σε διάφορες περιοχές της Ελλάδος. Η εξέταση δειγμάτων λειμωνίων φυτών (αγρωστωδών και πλατυφύλλων) καθώς και καλλιεργουμένων κτηνοτροφικών φυτών (κυρίως μηδικής) έδειξε την παρουσία 13 ειδών πού ανήκουν στην οικογένεια Phytoseiidae, 4 στην οικογένεια Cunaxidae και 13 στην οικογένεια Stigmaeidae. Τα είδη της οικογένειας Phytoseiidae ανήκουν στα γένη Amblysseius και Typhlodromus, και ευρέως διαδεδομένα στην Ελλάδα είναι τα : Α. obtusus, Α. graminis, Α. bicaudus, Α. barkeri, T. rhenanus και T. recki. Τα είδη της οικογένειας Cunaxidae ανήκουν σε 3 γένη τα : Cunaxa, Cunaxoides και Pulaeus και ευρέως διαδεδομένα είναι τα Cunaxa capreolus και Cunaxoides croceus. Tα είδη της οικογένειας Stigmaeidae ανήκουν σε 9 γένη τα : Agistemus (1 είδος), Eryngiopus (1 είδος), Eustigmaeus (3 είδη), Lederrmuelleriopsis (1 είδος), Mediolata (1 είδος), Postumius (1 είδος), Stigmaeus (3 είδη), Storchia (1 είδος) και Zetzellia (1 είδος) . Από τα ανωτέρω είδη, 12 αποτελούν νέες καταγραφές για την Ελλάδα, ενώ 2 θεωρούνται ως νέα είδη στην Επιστήμη. Για κάθε είδος δίδονται πληροφορίες για την εξάπλωσή του, το ενδιαίτημά του καθώς και η παγκόσμια γεωγραφική του εξάπλωση.
Μελέτη μικροαρθροπόδων σε λειμώνες του νομού Ιωαννίνων
Η εργασία αφορά την ποιοτική και ποσοτική ανάλυση της μικροαρθροποδοπανίδας σε δύο φυσικούς λειμώνες (αγρωστωδών και πλατυφύλλων) στην περιοχή Κατσικάς του Ν. Ιωαννίνων κατά το διάστημα Νοέμβριος 1993. Οκτώβριος 1995. Η ποιοτική ανάλυση έδειξε την παρουσία 15 taxa εντόμων και 41 taxa ακάρεων περίπου και στους δύο λειμώνες. Τα σπουδαιότερα taxa απο πλευράς κυριαρχίας και συχνότητος ήταν τα εξής : α) Λειμώνας αγρωστωδών : Entomobryidae, Lepidocyrtidae και Isotomidae από τα Collembo1a, Thήpidae (κυρίως το Aptinothrips rufus) από τα Thysanoptera, Aphididae από τα Homoptera, Acaridae (κυρίως Tyrophagus spp.) από τα Astigmata, Oribatulidae από τα Cryptostigmata, Tarsonemidae, Tydeidae και Eupodidae από τα Prostigmata και Phytoseiidae (κυρίως το Amblyseius graminis) από τα Mesostigmata β) Λειμώνας πλατυφύλλων : Entomobryidae, Hypogastruridae και Onychiuridae από τα Collembola, Thripidae και Phloeothripidae από τα Thysanoptera, Aphididae από τα Homoptera, Acaridae (κυρίως Tyrophagus spp.) από τα Astigmata, Oribatulidae από τα Cryptostigmata, Tydeidae (κυρίως το Tydeus kochi), Tarsonemidae από τα Prostigmata, Ascidae, Eviphididae (κυρίως το Alliphίs halleri) και Phytoseiidae (κυρίως το Amblyseίus obtusus) από τα Mesostigmata. Η μελέτη της εποχιακής διακύμανσης των κυριωτέρων taxa έδειξε τα εξής: α) Τα Thripidae στο λειμώνα των πλατυφύλλων εμφανίζουν μεγαλύτερες πληθυσμιακές πυκνότητες το θέρος ενώ στο λειμώνα των αγρωστωδών την άνοιξη και το χειμώνα, β) Τα Collembola εμφανίζουν μεγάλες πληθυσμιακές πυκνότητες και στους δύο λειμώνες στις πλέον δροσερές και υγρές περιόδους του έτους, γ) Τα Acaridae και τα Cryptostigmata εμφανίζουν τις μεγαλύτερες πληθυσμιακές πυκνότητες την άνοιξη και το φθινόπωρο.
Ροπαλόκερα-λεπιδόπτερα που απαντώνται σε λιβαδικά οικοσυστήματα της Ελλάδας: Γεωγραφική κατανομή και ξενιστές
Τα έντομα παίζουν ένα σημαντικό ρόλο στα λιβαδικά οικοσυστήματα. Ειδικότερα τα λεπιδόπτερα συνδέονται με τα φυτά στο προνυμφικό στάδιο παρασιτώντας τα διάφορα μέρη τους και στο στάδιο του τελείου συμβάλλοντας στην επικονίαση τους. Τα ροπαλόκερα εκπροσωπούνται στη χώρα μας με τις μισές οικογένειες του κόσμου. Η διερεύνηση της γεωγραφικής τους κατανομής και των ξενιστών τους στην Ελλάδα μπορούν να προσθέσουν πολύτιμες πληροφορίες στην κατανόηση των πολύπλοκων βιοτικών σχέσεων των λιβαδικών οικοσυστημάτων. Με βάση τα στοιχεία που συγκεντρώθηκαν, βρέθηκαν 185 είδη που σχετίζονται με λιβαδικά οικοσυστήματα στη χώρα μας. Αυτά κατανέμονται γεωγραφικά: 34 παντού, 75 παντού εκτός Κρήτης, 34 Β. Ελλάδα, 25 Βόρεια και Κεντρική Ελλάδα και 17 σε στενότερες γεωγραφικά περιοχές. Τα ταξινομικά αθροίσματα αυτών των ειδών κατά το προνυμφικό στάδιο βρίσκονται είτε σε στενή τροφική σχέση με βοτανικές οικογένειες (υποικ. Satyrinae-Poaceae) είτε όχι (οικ. Lycaenidae-Po1ygonaceae, Fabaceae, Lamiaceae, θάμνοι).
Αυξητικά πρότυπα ειδών της οικογένειας ψυχανθών (Papilionaceae, Fabaceae) και ικανότητα προσαρμογής τους σε διάφορα περιβάλλοντα.
Τα αυξητικά πρότυπα σε τρία είδη πολυετών ψυχανθών Medicago sativa, Trifolium pratense και Trifolium repens και τρεις ποικιλλίες του ετησίου ψυχανθούς Trifolium subterraneum (Barker, Trikkala και Woogenellup) μελετήθηκαν κάτω από συνθήκες κλίματος ημίξηρου κατα τη διάρκεια της αυξητικής περιόδου (από το Μάρτιο μέχρι τον Ιούνιο) στο αγρόκτημα του εργαστηρίου Δασικών Βοσκοτόπων του Α.Π.Θ. Μελετήθηκαν σε επίπεδο φυτού) οι αυξητικές παράμετροι: Φυλλική επιφάνεια (L.A), ειδικό βάρος φύλλου (S.L.W), ειδική φυλλική επιφάνεια (S.L.A), ο ρυθμός αύξησης του ύψους φυτού, ο ρυθμός αύξησης του μήκους ρίζας, ο λόγος του συνολικού ύψους προς το συνολικό μήκος της ρίζας, ο λόγος του ξηρού βάρους του υπέργειου τμήματος προς το υπόγειο, καθώς και ο λόγος της φυλλικής επιφάνειας προς το ξηρό βάρος του ριζικού συστήματος Από τα αποτελέσματα μας προέκυψε ότι οι ποικιλλίες του ετήσιου Trifolium subterraneum Barker και Trikkala είχαν υψηλότερους ρυθμούς αύξησης από την ποικιλλία woogenellup καθώς και πλατύτερα και λεπτότερα φύλλα, ενώ από τα πολυετή η Medίcago sativa είχε υψηλότερους ρυθμούς αύξησης ρίζας καθώς επίσης παχύτερα και στενότερα φύλλα από τα άλλα είδη. Καλύτερη προσαρμογή στον δασικό υπόροφο της Ρ. brutia έδειξαν το πολυετές Trifolium repens και οι ποικιλλίες Trikkala και Barker του ετησίου είδους Trifolium subterraneum, ενώ στα στείρα υλικά των λατομείων το πολυετές Medicago sativa και η ποικιλλία Wbogenelllup του Trifolium subterraneum.
Ανάλυση της οικογένειας Poaceae (Gramineae) στην υπαλπική χλωρίδα των λιβαδιών της ΒΑ. Ελλάδας
Στην εργασία αυτή αναλύεται η οικογένεια Poaceae, η πιο ενδιαφέρουσα ομάδα του φυτικού βασιλείου των υπαλπικών- ορεινών λιβαδιών. Δίδεται κατάλογος 62 taxa, τα οποία ανήκουν σε 25 γένη, 56 είδη και 6 υποείδη. Παρατηρείται ότι με μεγαλύτερο ποσοστό από τις διάφορες βιομορφές συμμετέχουν τα θυσσανοειδή ημικρυπτόφυτα (>90%), από δε τις οικολογικές μορφές κύρια τα πολυετή (>90%). Από την χωρολογική ανάλυση της οικογένειας βρέθηκαν να κατέχουν μεγαλύτερο ποσοστό τα ευρέως εξαπλούμενα taxa (37 taxa, 59,7%) και μάλιστα τα ευρασιατικά (11 taxa, 17,7%), καθώς και αυτά που έχουν κατανομή στη Ν., ΝΑ. Ευρώπη . Τα μεσογειακά taxa είναι πολύ περιορισμένα. Αντίθετα τα βαλκανικά ενδημικά στοιχεία είναι σημαντικά (22 taxa, 35,5%) με αξιόλογο ποσοστό συμμετοχής τα στενοβαλκανικά ενδημικά taxa (9 taxa, 14,5%). Επίσης παρουσιάζεται η γεωγραφική κατανομή των ειδών της οικογένειας στις διάφορες οροσειρές που απαντούν στη ΒΑ. Ελλάδα.