Υποβάθμιση των λιβαδιών στην Ελλάδα: η περίπτωση της δυτικής Ηπείρου
Οι πυρκαγιές και η υπερβόσκηση αποτελούν βασικές αιτίες για την υποβάθμιση των λιβαδιών σε αρκετές περιοχές της Ελλάδας. Στη δυτική Ήπειρο, μια ιδιαίτερη περιοχή με υγρό Μεσογειακό κλίμα, οι επαναλαμβανόμενες πυρκαγιές και η υπερβόσκηση των προβάτων μέσα στους αιώνες είχαν ως αποτέλεσμα την καταστροφή των δασών, τη διάβρωση των εδαφών και την εγκατάσταση πυρο- ζωικών φυτοκοινοτήτων που κυριαρχούνται από την ασφάκα (Phlomis fruticosa L.). Οι πυρκαγιές προκαλούνται από τους ίδιους τους κτηνοτρόφους για να ελεγχθούν οι ανεπιθύμητοι από τα βόσκοντα ζώα ημίθαμνων και να γίνει χρήση της επιθυμητής ποώδους βλάστησης μετά τη πυρκαγιά με υπερβόσκηση, πράγμα που οδηγεί στην ανάκαμψη των ημίθαμνων. Για να αντιμετωπιστεί η υποβάθμιση αυτή απαιτείται μια πολιτική ορθολογικής βόσκησης, η οποία ασφαλώς θα εμπλέκει και τους κτηνοτρόφους, θα ικανοποιήσει τις απαιτήσεις τους και θα βελτιώσει τα λιβαδικά και δασικά οικοσυστήματα της περιοχής.
Κτηνοτροφία και περιβαλλοντική υποβάθμιση στη Χάλκη
Η ολοκληρωμένη λιβαδοκτηνοτροφική ανάπτυξη μπορεί και πρέπει να εναρμονίζεται με το συγκεκριμένο κάθε φορά περιβάλλον και παράλληλα να βελτιώνει το οικονομικό επίπεδο των ανθρώπων που διαβιούν εκεί. Η Χάλκη είναι ένα απομονωμένο συγκοινωνιακά νησί με σημαντική δημογραφική και περιβαλλοντική κατάρρευση τον τελευταίο αιώνα. Το τοπίο έχει αποβραχωθεί και καλύπτεται κυρίως από φρυγανώδη βλάστηση. Κύρια αιτία για το γεγονός αυτό θεωρείται η αλόγιστη βόσκηση που ασκείται απ΄ την κτηνοτροφία. Στη Χάλκη και τα έξι μικρότερα νησιά που την περιβάλλουν, αιγοπρόβατα από τοπικές αβελτίωτες φυλές βόσκουν αδέσποτα καταστρέφοντας όχι μόνο τα λιβάδια αλλά και τις ελάχιστες γεωργικές δενδρώδεις καλλιέργειες. Τα λιβάδια ανέρχονται περίπου σε 35.000 στρ. και αποτελούν την κύρια χρήση γης. Η βοσκοϊκανότητα είναι υποδιπλάσια της βοσκοφόρτωσης. Οι αποδόσεις των ζώων είναι πολύ χαμηλές, ενώ πλημμελής είναι και η οργάνωση της εμπορίας των προϊόντων. Προτείνεται η μείωση του αριθμού των ζώων κατά 40% περίπου με παράλληλη αύξηση των αποδόσεών τους σε συνδυασμό με τη βελτίωση των υποδομών στα λιβάδια, την αύξηση της παραγωγικότητάς τους με κατάλληλες βελτιώσεις της βλάστησης και την οργάνωση της παραγωγής και εμπορίας των ζωικών προϊόντων καθώς και την οργάνωση των ίδιων των κτηνοτρόφων. Με τις βελτιώσεις αυτές προβλέπεται να 5πλασιαστεί το σημερινό οικογενειακό γεωργικό εισόδημα, ενώ παράλληλα όλες οι προτεινόμενες αλλαγές θα εναρμονιστούν απόλυτα με την προστασία και τη βελτίωση του περιβάλλοντος. Οι προτάσεις αυτές μπορούν να αποτελέσουν υπόδειγμα για την αποτροπή της ερημοποίησης που προκαλείται από την κτηνοτροφία και σε άλλα νησιά του Αιγαίου.
H χωροταξική κατανομή της αιγοπροβατοτροφίας στην επαρχία Ελασσόνας Λάρισας και προοπτικές ανάπτυξής της
Στην εργασία αυτή παρουσιάζεται το δυναμικό και η χωροταξική κατανομή της αιγοπροβατοτροφίας στην επαρχία Ελασσόνας του νομού Λάρισας και αποτυπώνονται ομοειδείς χωρικές ενότητες με στόχο να αναδειχθούν οι παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη για την αποτελεσματική αιγοπροβατοτροφική ανάπτυξη της περιοχής. Για το σκοπό αυτό εφαρμόστηκε η στατιστική μεθοδολογία ανάλυσης σε συστάδες (cluster analysis) στα 42 δημοτικά διαμερίσματα της επαρχίας Ελασσόνας. Οι μεταβλητές που χρησιμοποιήθηκαν αφορούν τον αριθμό των εκτρεφόμενων αιγοπροβάτων, τις Ζωικές Μονάδες (Ζ.Μ.) αυτών, τις εκτάσεις των κτηνοτροφικών φυτών, καθώς και τις εκτάσεις των βοσκοτόπων. Με κριτήρια ανάλυσης τον αριθμό αιγοπροβάτων, την έκταση των βοσκοτόπων καθώς και τον συνδυασμό αυτών των δύο μεταβλητών διαπιστώνεται η ίδια περίπου διαμόρφωση περιοχών. Συγκεκριμένα με το τελευταίο κριτήριο ανάλυσης διαμορφώνονται τέσσερις ευδιάκριτες χωρικές ενότητες (ομάδες), από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα των οποίων προσδιορίζεται η δυνατότητα ανάπτυξης της αιγοπροβατοτροφίας και παράλληλα η αύξηση της καλλιέργειας των κτηνοτροφικών φυτών στην περιοχή.
Ποσοτική και ποιοτική μελέτη αρθροπόδων σε αυτοφυή ποώδη βλάστηση περιοχής Σπάτων Ν. Αττικής
Τα αρθρόποδα, ως οργανισμοί που αποτελούν λεία των πτηνών, έχουν ιδιαίτερη σημασία σε χώρους όπως οι αερολιμένες, όπου τα πτηνά μπορεί να αποτελέσουν κίνδυνο για την ασφάλεια της αεροπλοΐας. Για τον λόγο αυτό, στον χώρο του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος» διενεργήθηκαν εργασίες σκοπός των οποίων ήταν η καταγραφή των αρθροπόδων της περιοχής εντός του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών, τα οποία μπορεί να αποτελέσουν λεία για τα πτηνά. Έπειτα από δειγματοληψίες με παγίδες παρεμβολής και χρήση δικτύου παγίδευσης, βρέθηκε ότι τα σημαντικότερα είδη ανήκουν στις τάξεις Orthoptera (οικ. Tettigoniidae και Acrididae), Coleoptera (οικ. Tenebrionidae, Carabidae, Silphidae, Staphylinidae), Isopoda και Aranae, των οποίων οι μεγαλύτερες πληθυσμιακές πυκνότητες βρέθηκαν την άνοιξη. Στα Orthoptera, οι πληθυσμοί έβαιναν αυξανόμενοι και αποτελούσαν το κυριότερο πρόβλημα καθώς προσέλκυαν γλάρους ακόμα και εντός των κύριων διαδρόμων, προφανώς τόσο με το μέγεθος, όσο και με την κίνησή τους.
Βελτίωση δασικών οικοσυστημάτων: Επίδραση των υλοτομιών στη χρήση ενδιαιτήματος από το αγριογούρουνο (Sus scrofa) στην κεντρική Μακεδονία
Η επίδραση των αποψιλωτικών υλοτομιών στη χρήση των ενδιαιτημάτων από το αγριογούρουνο διερευνήθηκε σε ένα δασικό οικοσύστημα στην κεντρική Μακεδονία, με τη μέθοδο της καταμέτρησης των κοπράνων. Σκοπός ήταν να διερευνηθεί εάν είναι εφικτό να βελτιωθούν τα ενδιαιτήματα του συγκεκριμένου θηραματικού είδους με υλοτομικές παρεμβάσεις. Βρέθηκε ότι το αγριογούρουνο χρησιμοποιούσε πιο συχνά τις συστάδες που είχαν υλοτομηθεί πριν από έξι έτη, ενώ λιγότερο συχνή ήταν η χρήση των συστάδων που είχαν υλοτομηθεί πιο πρόσφατα. Το γεγονός αυτό αποδίδεται στην προτίμηση του αγριογούρουνου να χρησιμοποιεί το πυκνό και υψηλό δάσος, προφανώς επειδή υπάρχει μεγαλύτερη αφθονία τροφής και περισσότερες θέσεις απόκρυψης από τους εχθρούς του.
